Eind 2022 maakte minister Hugo de Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening provinciale woningbouwafspraken. Tot en met 2030 moeten er ruim 900.000 nieuwe woningen worden bijgebouwd. Gemeenten blijken zelfs nog ambitieuzer te zijn; zij hebben plannen voor 1,2 miljoen nieuwe woningen blijkt uit onderzoek van bouwblad Cobouw en onderzoeksplatform Follow the Money. Een flinke uitdaging, die zeker ook kansen biedt.

De woningopgave is namelijk niet de enige opgave waar provincies en gemeenten voor staan. Deze opgave raakt andere actuele thema’s als de energietransitie, duurzaamheid, veiligheid, eenzaamheid en gezondheid. De sleutel tot succes zit in een integrale benadering.

Voorbeelden integraliteit

Aan al deze thema’s wordt in andere projectteams en in andere domeinen gewerkt. Door samenwerking op te zoeken, middelen te combineren, is er meestal meer mogelijk dan je vooraf denkt. Enkele voorbeelden:

  • Verhogen van veiligheid; door kleine bedrijven in een woonwijk te vestigen, zorg je de hele dag door voor bedrijvigheid. Dat verhoogt het gevoel van veiligheid.
  • Bestrijden van eenzaamheid; het woningaanbod en de faciliteiten daaromheen kunnen eenzaamheid in de hand werken of juist verminderen. Goede bereikbaarheid van voorzieningen is voor ouderen belangrijk. Een ontmoetingsplek die goed toegankelijk is, kan bijdragen aan de doelstellingen om eenzaamheid in de gemeente te verminderen en andere initiatieven faciliteren.
  • Verduurzaming in mobiliteit; het aantal parkeerplaatsen en de locatie van deze parkeerplaatsen is van invloed op de mobiliteit. Samenwerking met deelauto’s en OV-maatschappijen kan hier veel betekenen.
  • Groenere leefomgeving; een groenere leefomgeving heeft invloed op de mentale en fysieke gezondheid van de bewoners. Kijk naar projecten die zich daarop richten en zoek naar samenwerking.

Hoe realiseer je een integrale benadering?

Het is duidelijk dat de woningbouwopgave vele andere opgaven raakt. Maar hoe kom je nu echt tot een integrale benadering?

Onderzoek aan welke andere actuele opgaven het project kan bijdragen

Het resultaat van een woningbouwproject gaat verder dan mensen voorzien van woonruimte. Het heeft ook effect op de natuur, de energievoorziening, de veiligheid, de mobiliteit, de bestaanszekerheid van de toekomstige bewoners. Onderzoek aan welke doelstellingen het project kan bijdragen.

Concretiseer aan welke doelen het project gaat bijdragen

Maak vervolgens concreet aan welke doelen het project kan bijdrage en op welke wijze. Hoe concreter, hoe beter!

Zoek echte samenwerking

Betrek collega’s uit andere domeinen bij de woningbouwprojecten. Steeds meer gemeenten experimenteren met gemêleerde projectteams. Maak daarin echt een goede mix, bij samenwerking met het sociaal domein, zorg dan voor een 50/50 vertegenwoordiging. Soms wordt er zelfs voor gekozen om dan iemand vanuit het sociaal domein een ruimtelijk project te laten trekken. Wat blijkt: de overlap is veel groter dan de teamleden vooraf hadden verwacht.

Zoek de bewegingsruimte op

Vaak is er meer bewegingsruimte binnen wet- en regelgeving dan vooraf wordt ingeschat. De beperkingen zitten dan in het hoofd. Laat dit los en kijk buiten oude kaders en patronen naar de mogelijkheden.

Laat oude conventies los

Laat je niet beperken door ‘hoe we dingen altijd deden’ maar zoek naar nieuwe mogelijkheden. Zo zijn we gewend om woningen te bouwen die zo’n 40 jaar houdbaar zijn. Maar wat als we woningen gaan bouwen die 200 jaar meegaan? Dit levert wellicht hogere materiaalkosten op, maar geeft ook meer financiële ruimte.

Relevant aanbod

Cursus

Cursus Inleiding in Participatie in fysieke leefomgeving

Na afloop van deze cursus ben jij in staat om: het belang van participatie uit te leggen en de relevante aspecten voor participatie te benoemen de rollen en bevoegdheden in...

Bekijk cursus

Advies

Vergrijzing en de krappe woningmarkt: meer integraal denken en betere samenwerking vereist

Waar en hoe moeten ouderen in de toekomst wonen? Het is een belangrijke vraag nu Nederland in rap tempo vergrijst en de druk op de woningmarkt ongekend hoog is. De...

Bekijk

Interviews

De impact van Johanna: een leefbare wereld realiseren voor iedereen

Welk beeld heb je van een Specialist Ruimtelijke Ordening? Dagelijks vergunningsaanvragen doornemen, toekennen of afwijzen? Ja, dat hoort erbij. Maar de baan van Johanna Schonewille is zoveel breder. "Ik realiseer...

Bekijk interview